Jumbo-hypotheken beginnen bij bedragen van 417.000 dollar, welke niet
gegarandeerd worden door Amerikaanse overheidsorganen als Fannie Mae en
Freddie Mac.
Dit zijn juist de hypotheken die nu door kredietbeoordelaars op de korrel
genomen worden.
Twijfels over hypotheeksoort
Eén van ’s werelds grootste kredietbeoordelaars, Moody’s, is gaan twijfelen
aan de soliditeit van de hypotheken, nu steeds meer Amerikanen moeite hebben
met het betalen van hun hypotheekpremies. Dit als gevolg van de recessie,
die leidt tot banenverlies.
Onduidelijk is nog hoeveel ING precies uit heeft staan aan zogenoemde
jumbo-hypotheken. Aan het einde van 2008 had ING 25,2 miljard euro aan
hypotheken in de VS. Daaronder bevinden zich ook de jumbo-hypotheken, maar
ING wil niet zeggen hoeveel van die 25,2 miljard euro uit jumbo-hypotheken
bestaat.
Wel heeft ING 7,2 miljard euro aan hypotheken uitstaan die om de een of andere
reden niet onder Amerikaanse overheidsgaranties vallen. Hoeveel daarvan
jumbo-hypotheken zijn, kan ING niet zeggen.
Impact
Hoewel ING zegt dat de afwaardering van een bosje hypotheken door Moody's
geen directe impact heeft op de waarde van, of vertrouwen in, de
hypotheekportefeuille van de bank, erkent een woordvoerder dat de
ontwikkeling die Moody's signaleert een impact zou kunnen hebben.
ING laat in het midden of het zichzelf beschouwt als een grote speler op de
jumbo-hypotheekmarkt. Wel wordt ING Direct in diverse Amerikaanse media,
waaronder de Wall Street Journal en de Washington Post, consequent
aangehaald als één van de bekende aanbieders van jumbo-hypotheken, en dat
tegen relatief voordelige voorwaarden.
'Geen tweede Alt-A'
De problematiek rondom rond jumbo-hypotheken is niet te vergelijken met die
rond Alt-A hypotheken, stelt ING. Volgens de bank worden deze Amerikaanse
hypotheken gefinancierd door spaargeld dat ING Direct ophaalt in de VS, niet
door discutabele leen- en kredietconstructies.
ING is volgens Amerikaanse regels verplicht om het geld van spaarders te
steken in Amerikaanse hypotheken. Dat is een verplichting waar ING, maar ook
andere banken niet onderuit kunnen.
Anders, maar toch niet helemaal
Ook zit het met deze zaak anders dan met de Alt-A obligaties. De giftige
Alt-A hypotheken, die leidden tot een verzoek om hulp van de Nederlandse
overheid, zijn gesecuritiseerd, wat betekent dat er op basis van de
onderliggende hypotheken nieuwe leningen zijn afgesloten.
ING geeft wel toe dat er mogelijk ook jumbo-hypotheken zijn die wél onder de
Alt-A obligaties vallen, maar kan niet zeggen hoeveel dat er zijn, en welke
waarde die vertegenwoordigen. Maar er zijn dus kennelijk hypotheken van
rijke Amerikanen waarvan de risico's al gedeeltelijk afgedekt worden door
het ministerie van Financiën.
Maar zelfs dan kan een afwaardering ING nog steeds problemen opleveren,
stellen analisten.
Grote risico's
Hoe meer jumbo-hypotheken ING Direct heeft en nog afsluit in een wankele
huizenmarkt die zich ook nog eens in het midden van een recessie bevindt,
des te meer risico het neemt.
Dat zegt een gespecialiseerde analist van een groot handelshuis. Volgens hem
zal het aantal Amerikaanse 'non-performing loans', ofwel leningen en
hypotheken die in problemen komen doordat de consument niet meer kan
afbetalen, dit jaar flink toenemen bij ING.
"Ik voorzie voor 2009 een piek in het aantal non-performing loans bij
ING. Daarvoor moet ING dan 'loan-loss provisions' afsluiten; letterlijk geld
apart zetten om de verliezen te dekken. Dat zal ING miljarden meer gaan
kosten", aldus de analist.
Onrust
De vraag is of aandeelhouders, en zelfs het Nederlandse ministerie van
Financiën daarop zitten te wachten. Volgens de analist vinden de
aandeelhouders het niet leuk, gezien het recente verleden. ING zal een
minder riskante strategie moeten gaan bepalen onder de nieuwe
bestuursvoorzitter, Jan Hommen.
"Aandeelhouders willen dat ING eens wat minder risico's gaat nemen",
constateert de analist.
De Nederlandse overheid nam eind januari 80 procent van de risico's van de
Alt-A gifkredieten van ING voor zijn rekening. Bestuursvoorzitter Michel
Tilmant moest het veld ruimen, en de overheid stelde twee eigen
commissarissen aan in de raad van commissarissen van ING.
Het ministerie van Financiën kon nog niet reageren.
Spaarders
Zoals gezegd financiert ING Direct de hypotheken die het uitdeelt, met
spaargeld dat Amerikanen bij ING Direct aanbrengen.
Amerikaanse spaarders zullen het vermoedelijk niet leuk vinden om te horen dat
hun geld deels ook in hypotheken zit van mensen die de 'mortgage' niet meer
kunnen betalen. Als die spaarders nerveus worden en hun geld van ING
Direct-rekeningen gaan halen, dan vormt dat een niet te onderschatten
probleem.
Niet dat daar direct aanleiding voor zou zijn, want de Amerikaanse staat
garandeert via de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC)
spaardeposito's tot 250.000 dollar.
Tekenen aan de wand
De jongste berichten over de Amerikaanse huizenmarkt zullen Moody's mogelijk
sneller laten besluiten om de jumbo-hypotheken indirect af te waarderen.
Moody's zegt dan niets direct over de hypotheken zelf, maar over de
financiële producten waarvan de waarde wordt gevormd door die hypotheken.
Maar juist de soliditeit van de onderliggende hypotheken vormt de aanleiding
voor de waarde van de af te waarderen financiële producten, en het nieuws
over de Amerikaanse hypotheekmarkt wordt er niet beter op.
Hoewel het aantal verkochte huizen in februari enigszins steeg, stortte de
gemiddelde verkoopprijs in. Er werd 15,5 procent minder voor de woningen
betaald dan een jaar eerder.
In het westen van de VS, juist in het gebied waar de afgelopen twee jaar een
grote run was op grote, duurdere nieuwbouw, kelderde de gemiddelde
huizenprijs met niet minder dan 30,3 procent, zo meldde de Amerikaanse
nationale vereniging van makelaars (NAR).
In het zuiden van het land daalde de huizenprijs met 10 procent. De lagere
prijsgemiddelden komen doordat niet minder dan 45 procent van de verkochte
woningen op de markt kwamen vanwege executieverkopen en faillissementen.
Ook cijfers over de nieuwe huizenverkopen in de VS stemmen niet optimistisch.
Ja, er werden meer nieuwe huizen verkocht, maar de gemiddelde nieuwprijs lag
beduidend lager.
Nauwelijks oplossingen
Vooral eigenaren van dure huizen, maar met een jumbo hypotheek, zitten met
hun bezit in hun maag. De prijs van hun huis is fors omlaag gegaan, in
sommige gebieden met een derde terwijl hun financiële positie verslechterd
is, en dat maakt herfinanciering moeilijk.
Ook zijn er veel mensen die jaren geleden een huis kochten tegen een
gemiddelde prijs, maar die hun voorheen gemiddelde hypotheek moesten
herfinancieren tegen 'jumbo-prijzen' omdat de prijs van hun woning fors
gestegen was in de jaren vóór de subprime-crisis.
Het huis verkopen, om zo van hun hypotheek af te komen, is voor veel mensen
geen optie, want de prijs van de woning bevindt zich vaak onder de waarde
waarvoor ze destijds de hypotheek afsloten. Die huizen zijn 'underwater',
zoals dat in Amerikaans makelaarsjargon heet. Daarbij ligt de huizenmarkt in
het dure segment zo goed als stil, wat een extra neerwaarts prijseffect
heeft.
Met dit alles moet ING hopen dat de blootstelling aan jumbo-hypotheken niet al
te groot is, ook niet op het herfinancieringsvlak.
ING gaat door
Nochtans lijkt ING Direct risico te willen blijven nemen. Waar veel
Amerikaanse banken nu hoge rentepercentages vragen voor jumbo-hypotheken, en
sommige banken zelfs helemaal geen jumbo's meer aanbieden, hanteert ING
Direct relatief voordelige voorwaarden. Al moeten huizenkopers in het dure
segment gemiddeld 25 procent van het leenbedrag zelf meebrengen.
Nu maar hopen dat de Amerikaanse consument zijn spaarcentjes naar ING Direct
blijft brengen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl